Artrose wordt vaak geassocieerd met ouderdom, en hoewel leeftijd zeker een rol kan spelen, is artrose bij paarden een veel complexer en veelzijdiger probleem. Jonge paarden, sportpaarden en zelfs veulens kunnen ermee te maken krijgen. In deze blog duiken we diep in wat artrose werkelijk is, wat de oorzaken zijn, hoe het zich manifesteert, en wat je als eigenaar kunt doen om je paard zo comfortabel mogelijk te houden.
In deze blog lees je alles wat je moet weten over artrose bij paarden. Wat het is, hoe het ontstaat, welk ras risico loopt, hoe je het herkent en misschien wel het belangrijkste,
wat je eraan kunt doen. Inclusief natuurlijke ondersteuning met supplementen en kruiden. Een complete gids voor elke betrokken paardenliefhebber!
Wat is artrose bij paarden?
Artrose (ook wel osteoartrose genoemd) is een chronische, degeneratieve gewrichtsaandoening. Het kraakbeen dat normaal gesproken als schokdemper in het gewricht werkt, slijt of verandert van structuur. Hierdoor bewegen de botdelen minder soepel ten opzichte van elkaar, wat uiteindelijk leidt tot:
- Pijn
- Stijfheid
- Verminderde beweeglijkheid
- Ontstekingsreacties in het gewricht
- Botvergroeiingen (osteofyten)
Kort gezegd: Artrose is géén ontsteking van het gewricht zelf, zoals bij artritis, maar een geleidelijke achteruitgang van de gewrichtsstructuren. Ontstekingen kunnen echter wél optreden als gevolg.
Hoe ontstaat artrose bij paarden?
Artrose ontstaat geleidelijk en heeft vaak meerdere oorzaken:
Mogelijke triggers:
- Overbelasting of verkeerde belasting (bijv. scheef rijden of slechte training)
- Gewrichtsblessures zoals verstuikingen of peesblessures
- Stal- en weide-omstandigheden (weinig beweging = slechtere gewrichtsdoorbloeding)
- Ongunstige beenstand of beenbouw (conformatieproblemen)
- Te snelle groei bij jonge paarden
- Ouderdom (natuurlijke slijtage)
- Langdurige stalling zonder beweging
- Te veel op harde ondergrond trainen of zonder voldoende warming-up en cooling-down werken, verhoogt de kans op overbelasting van gewrichten.
Welke paarden zijn gevoelig voor artrose?
Hoewel oudere paarden statistisch vaker artrose ontwikkelen, is het zeker niet uitsluitend een ouderdomsprobleem.
Risicogroepen:
- Sportpaarden (springen, eventing, dressuur)
Regelmatige piekbelasting op gewrichten, vooral in de kogels, sprong- en kniegewrichten.
- Jonge paarden met slechte opfok
Te snel groeien of onregelmatige beweging verhoogt risico.
- Paarden met trauma of (oude) blessures
- Hobby-/weidepaarden met overgewicht
Extra belasting op de gewrichten, ook bij minimale training.
Wist je dat
" Artrose bij veulens ook voorkomt? Dit heet juveniele osteoartrose en is meestal het gevolg van groeistoornissen."
Hoe herken je artrose bij je paard?
De symptomen van artrose zijn vaak subtiel en sluipend. Veel paarden laten in het begin geen duidelijke kreupelheid zien, maar wel kleine signalen die je als eigenaar kunt opvangen:
Vroege symptomen:
- Stijfheid bij het opstarten
- Moeite met buigen of verzamelen
- Stram lopen na rust of in de kou
- Slechter presteren dan normaal
- Weerstand bij bepaalde oefeningen
- Vage kreupelheid die wisselt
Gevorderde symptomen:
- Zichtbare kreupelheid
- Verdikking van het gewricht
- Reactie op buigproeven
- Pijn bij aanraking of beweging
Let goed op kleine veranderingen in gedrag, souplesse of werkbereidheid. Deze kunnen de eerste tekenen zijn.
Hoe wordt de diagnose artrose gesteld?
Een dierenarts stelt de diagnose op basis van:
- Klinisch onderzoek (beoordeling van het bewegingspatroon)
- Buigproeven
- In sommige gevallen: zenuwblokkades
- Röntgenfoto’s of echografie (om veranderingen in het gewricht te beoordelen)
- Soms: scintigrafie of MRI (voor moeilijk te lokaliseren gevallen)
Waarom artrose bij paarden in de winter vaak verergert
Veel paardeneigenaren merken dat hun paard met artrose meer last heeft in de koude maanden. Dat is geen toeval. Kou en vochtigheid zorgen ervoor dat de doorbloeding van spieren en gewrichten afneemt, waardoor het gewricht stijver aanvoelt.
Paarden bewegen vaak minder in de winter, wat zorgt voor minder gewrichtssmering (synoviale vloeistof). Dit alles maakt dat de symptomen van artrose, zoals: stramheid, moeite met opstarten of lichte kreupelheid, juist in de winter duidelijker naar voren komen.
Tip: Zorg voor dagelijkse, lichte beweging, houd het paard warm en overweeg ondersteuning met kruiden of supplementen die de gewrichten soepel houden. Wij raden onze Epplejeck Winter Kruidenmix aan! Waarom?
Deze mix is ideaal voor paarden met artrose in de winter. Het bevat o.a. wilgenbast, rozenbottel en tijm. Deze kruiden helpen bij de doorbloeding, weerstand en soepelheid van de gewrichten tijdens koude en vochtige dagen. Makkelijk door het voer te mengen en perfect als natuurlijke winterondersteuning.
Mijn paard heeft artrose, wat kan ik doen?
Hoewel artrose niet te genezen is, kun je het wel goed managen en de progressie vertragen. Veel paarden kunnen met de juiste aanpak nog jarenlang pijnvrij functioneren, zelfs op hoog niveau.
Belangrijke pijlers:
Geen volledige rust! Regelmatige beweging houdt gewrichten soepel.
Vermijd harde ondergronden. Train op verende, egale bodem.
- Warm houden van de gewrichten
Bijvoorbeeld met beenbeschermers of infraroodlamp.
- Goede hoefverzorging en bekapping/smeden
Beenstand beïnvloedt gewrichtsbelasting.
Correcte training
•O.a. goed warmrijden, nageeflijkheid stimuleren, overbelasting vermijden.
•Dieetmanagement en gewichtscontrole
Supplementen bij artrose
Supplementen kunnen het gewricht ondersteunen, ontsteking remmen en pijn verlichten. De effectiviteit verschilt per paard, maar er zijn ingrediënten die veelbelovend zijn.
- Glucosamine (+MSM): bouwstof voor kraakbeen, natuurlijke zwavelverbinding, ontstekingsremmend
- Chondroïtine: ondersteunt kraakbeenelasticiteit
- Hyaluronzuur: bevordert gewrichtssmering
- Omega-3 vetzuren (uit visolie of lijnzaad): werkt ontstekingsremmend
- Collageen type II: ondersteunt gewrichtsstructuur
Natuurlijke ondersteuning: kruiden bij artrose
Kruiden kunnen een mooie aanvulling zijn op reguliere behandelingen en supplementen. Veel kruiden hebben een ontstekingsremmende of pijnstillende werking.
Interessante kruiden:
- Duivelsklauw (Harpagophytum procumbens)
Ontstekingsremmend en pijnstillend — bekend bij artrose.
Ondersteunt de doorbloeding en werkt als natuurlijke ontstekingsremmer.
Bevat salicine, een natuurlijke pijnstiller (voorzichtig bij langdurig gebruik).
Remt ontstekingsprocessen en ondersteunt mobiliteit.
Ondersteunt ontgifting en werkt mild ontstekingsremmend.
- Kurkuma (met zwarte peper voor opname)
Bekend om ontstekingsremmende werking op gewrichten.
Let op: overleg bij gebruik van kruiden altijd met een fytotherapeut of dierenarts. Sommige kruiden hebben interacties met medicatie.
Andere behandelopties:
- Injecties met hyaluronzuur of corticosteroïden
Werken pijnstillend en ontstekingsremmend in het gewricht.
Geavanceerde injecties met lichaamseigen stoffen ter bevordering van herstel.
- Lasertherapie, magneetveldtherapie of shockwave
Fysieke therapieën met goede resultaten bij sommige paarden.
- Fysiotherapie, osteopathie of dry needling
Ondersteunt bewegingsvrijheid en spierspanning rond de gewrichten.
Met de juiste zorg en ondersteuning kun je het leven van je paard met artrose comfortabel, actief en zelfs sportief houden. De sleutel ligt in vroeg herkennen, slim managen en het vinden van de juiste combinatie van supplementen, kruiden en beweging/training.
